การเผชิญหน้ากับมรสุมทางเศรษฐกิจและการเมืองระหว่างประเทศอย่างต่อเนื่องของ "จีน" ส่งผลให้สถานภาพของ "เวียดนาม" ในฐานะศูนย์กลางการผลิตแห่งใหม่ของโลกโดดเด่นมากขึ้นเรื่อย ๆ ซึ่งการผลิตอุปกรณ์เทคโนโลยีขั้นสูงของ“แอปเปิล” บริษัทเทคโนโลยียักษ์ใหญ่ของสหรัฐอเมริกาย้ายไปปักหมุดในเวียดนามมากขึ้นเรื่อย ๆ นับเป็นสัญญาณล่าสุดของการย้ายฐานการผลิตครั้งใหญ่ของบรรดาผู้ผลิตระดับโลกออกจากจีน

 

นิกเคอิ เอเชียรายงานว่า “ลักซ์แชร์ พรีซิชัน อินดัสทรี” และ “ฟ็อกซ์คอนน์” ซัพพลายเออร์รายใหญ่ของแอปเปิล ได้เริ่มทดสอบการผลิต “แอปเปิลวอตช์” ในเวียดนาม ซึ่งเป็นการผลิตอุปกรณ์ดังกล่าวนอกประเทศจีนเป็นครั้งแรก

 

นอกจากนี้ แอปเปิลยังได้ขอให้ซัพพลายเออร์ติดตั้งสายการผลิตทดสอบการผลิต “แมคบุ๊ค” ในเวียดนามด้วย ทั้งอยู่ในขั้นตอนการเจรจาเพื่อทดสอบการผลิตลำโพงอัจฉริยะ “โฮมพอด” เร็ว ๆ นี้

 

แอปเปิลได้ใช้เวียดนามเป็นฐานการผลิตหูฟัง “แอร์พอด” บางรุ่นตั้งแต่ปี 2020 และในเดือน มิ.ย.ที่ผ่านมา ได้เริ่มย้ายสายการผลิตอุปกรณ์ “ไอแพด” มายังเวียดนามบางส่วน ด้วยสาเหตุจากมาตรการล็อกดาวน์ใน “เซี่ยงไฮ้” ซึ่งเป็นแหล่งผลิตอุปกรณ์หลักของแอปเปิลในจีน ส่งผลให้เกิดความเสี่ยงที่จะขาดแคลนชิ้นส่วนอุปกรณ์และสินค้า

 

ความเคลื่อนไหวครั้งนี้ส่งผลให้ “เวียดนาม” กลายเป็นฐานการผลิตอุปกรณ์ของแอปเปิลใหญ่ที่สุดนอกประเทศจีน ซึ่งในปัจจุบันมีซัพพลายเออร์ของแอปเปิลที่มีโรงงานอยู่ในเวียดนามอย่างน้อย 22 ราย เพิ่มขึ้นอย่างก้าวกระโดดจาก 14 รายในปี 2018

 

ทั้งยังแสดงให้เห็นถึงการยกระดับความสามารถทางด้านอุตสาหกรรมและเทคโนโลยีของเวียดนามไปอีกขั้น เนื่องจากการผลิตแอปเปิลวอตช์นั้นเต็มไปด้วยชิ้นส่วนขนาดเล็กที่มีความซับซ้อน ซึ่งต้องใช้ทักษะทางด้านเทคโนโลยีขั้นสูงในการประกอบ

 

ไม่เพียงแต่แอปเปิลเท่านั้นที่เดินหน้าขยายการผลิตในเวียดนาม “ซัมซุง” ยักษ์เทคโนโลยีเกาหลีใต้ ยังมีโรงงานผลิตอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ต่าง ๆ ในเวียดนามถึง 6 แห่ง เป็นโรงงานผลิตสมาร์ทโฟน 2 แห่ง ซึ่งมีกำลังการผลิตสมาร์ทโฟนได้ราว 50-60% ของกำลังผลิตสมาร์ทโฟนทั้งหมดประมาณ 300 ล้านเครื่อง/ปี และช่วงต้นปีที่ผ่านมา ซัมซุงยังได้ลงทุนเพิ่มอีก 920 ล้านดอลลาร์สหรัฐ เพื่อขยายการผลิตในเวียดนาม

 

ขณะที่วีเอ็นเอ็กซ์เพรส สื่อเวียดนามรายงานว่า “กูเกิล” ตั้งเป้าจะเริ่มทดลองผลิตสมาร์ทโฟน “พิกเซล” รุ่นใหม่ในเวียดนามต้นปี 2023 หลังจากที่รุ่นก่อนหน้าผลิตในจีนเป็นหลัก รวมถึงผู้ผลิตคอมพิวเตอร์รายใหญ่อย่าง “เดลล์” และ “เอชพี” ก็มีแผนจะย้ายฐานผลิตโน้ตบุ๊กราว 30% ของกำลังผลิตในจีนไปยังเวียดนามเช่นกัน

 

อย่างไรก็ตาม การย้ายฐานการผลิตอุปกรณ์เทคโนโลยีออกจากจีนยังคงมีอุปสรรค โดยเฉพาะด้านซัพพลายเชน สำหรับอุปกรณ์ที่มีความซับซ้อนสูงและใช้ชิ้นส่วนจำนวนมาก การผลิตในจีนซึ่งเป็นศูนย์กลางของซัพพลายเชนชิ้นส่วนประกอบต่าง ๆ ทำให้ต้นทุนการผลิตต่ำกว่า

 

ขณะที่การย้ายฐานผลิตไปประเทศอื่น ๆ อาจต้องเผชิญกับต้นทุนที่สูงขึ้น และเลี่ยงไม่ได้ที่จะทำให้ราคาสินค้าสูงขึ้น ดังนั้น การทำให้สินค้ามีราคาที่แข่งขันได้จึงเป็นอีกความท้าทายที่ผู้ผลิตต้องเผชิญ

 

“เอ็ดดี ฮัน” นักวิเคราะห์อาวุโสจากบริษัทวิจัยอุตสาหกรรมเทคโนโลยี ไอเซอาห์ รีเสิร์ช ชี้ว่า แม้ว่าแอปเปิลจะลดกำลังการผลิตในประเทศจีน แต่ยังคงพึ่งพาซัพพลายเออร์จีนอย่างมาก โดยเฉพาะลักซ์แชร์และบีวายดี ที่ต่างมีฐานการผลิตในเวียดนาม ไม่ต่างจากซัมซุงก็ยังคงพึ่งพาซัพพลายเออร์จีนอย่าง “หัวชิง” (Huaqin) เป็นผู้ผลิตอุปกรณ์ในจีนให้กับซัมซุง

 

ทั้งหมดนี้ แสดงให้เห็นถึงความพยายามสร้างความสมดุลทางด้านภูมิรัฐศาสตร์ของบรรดาบริษัทเทคโนโลยีในการพยุงธุรกิจไปให้รอด ท่ามกลางความตึงเครียดที่ไม่แน่ไม่นอนระหว่างจีนกับสหรัฐ

 

ที่มา ประชาชาติธุรกิจ

วันที่ 21 สิงหาตม 2565